پینیت، گوهری نادر می باشد که در اوایل دهه 1950 در برمه کشف شد، به سرعت به عنوان یکی از نادرترین کانی‌های جواهرات شناخته شد. تا سال 2001، تنها سه بلور پینیت شناخته شده بود، و قبل از اواسط سال 2005، تنها دو سنگ پینیت با تراش جواهری گزارش شده بود. اما از آن زمان، اکتشافات بیشتر نمونه‌های بیشتری از این گوهر قرمز تیره را تولید کرده‌اند، هرچند سنگهای با تراش بسیار نادر هنوز باقی مانده‌اند.
آرتور چارلز دیوی پین، گوهرشناس بریتانیایی، این کانی را در حین بررسی نمونه‌های سنگ قیمتی میانمار کشف کرد. او در ابتدا این گوهر را به عنوان “اسپینل قهوه‌ای” شناخت، اما تجزیه و تحلیل بعدی نشان داد که این کانی کاملاً جدید و متمایز است. به افتخار کمک‌های پین در کشف آن، کانی جدید با نام “پینیت” معرفی شد.
میزان نادر و تمایز بودن پینیت :
پنیت به دلیل ندرت و منحصربه فرد بودنش به یکی از گوهرهای نادر و ارزشمند جهان تبدیل شده است. حتی با کشف نمونه‌های جدید در سال 1979، پینیت همچنان یک از کانی های بسیار نادر با بازاریابی محدود می باشد .
ویژگی‌های پینیت :
پینیت دارای رنگهای گوناگونی از جمله قرمز تیره، قرمز-نارنجی و قرمز مایل به قهوه‌ای است. این گوهر معمولاً شفاف تا مات بوده و به نور اجازه عبور از ساختار کریستالیش را می‌دهد. جلا و درخشندگی شیشه‌ای ویژه پینیت آن را از سایر گوهرها متمایز می‌کند.
با ویژگی‌های فیزیکی و نوری منحصر به فرد، پینیت نه تنها جذابیت بصری بلکه ارزش جمع‌آوری بالایی نیز دارد.
ساختار کریستالی :
پینیت در سیستم کریستالی هگزاگونال متبلور می‌شود. کریستال‌های آن معمولاً منشوری و کشیده هستند با وجه‌ها و لبه‌هایی کاملاً مشخص که می‌توانند از نظر زیبایی‌شناسی یا کلکسیونی جذاب باشند و به صورت سنگهای قیمتی برش‌بخورند.
سختی پینیت :
یکی از بارزترین خصوصیات فیزیکی پینیت، سختی استثنایی آن می باشد. سختی پینیت 8 در مقیاس Mohs است، با این سختی در برابر خراشیدگی و سایش بسیار مقاوم می باشد. این سختی به دوام و مناسب بودن آن برای استفاده در جواهرات کمک می‌کند .
شکستگی :
شکستگی پینیت معمولاً صدفی است که در هنگام شکستن سطوح صاف و منحنی ایجاد می‌کند.
وزن مخصوص :
وزن مخصوص پینیت بسته به ترکیب شیمیایی و ساختار کریستالی آن متفاوت است. در مقایسه با اکثر گوهرها، چگالی بالاتری دارد که یکی دیگر از عوامل موثر در دوام و ارزش بالای آن است.
چندرنگ نمایی (پلئوکروییسم): پینیت به دلیل پلئوکروییسم قوی خود شناخته شده است. این به معنای این است که می‌تواند از زوایای مختلف به آن نگاه کرد و رنگهای مختلفی را نشان دهد. این ویژگی اپتیکی به ظاهر گوهر عمق و پیچیدگی می‌بخشد.
فلورسانس : در برخی موارد، پینیت می‌تواند تحت نور ماوراء بنفش (UV) فلورسانس را نشان دهد که می‌تواند از ضعیف تا متوسط متغیر باشد و ممکن است در طول موج بلند به قرمز ضعیف یا قرمز مایل به سبز تبدیل شود.
تشخیص سنگ پینیت : پینیت دارای ویژگی‌های منحصر به فرد می باشد نظیر رنگ و وزن مخصوص، برخی از سنگهای تراشیده ممکن است به اشتباه به عنوان یاقوت یا گارنت شناسایی شوند، اما مقادیر ضریب شکستی و طیف انکسار دوگانه پینیت می‌تواند آن را از دیگران متمایز کند.
تشکیل پینیت در زمین: این کانی در معابر هندی و بلوک‌های برمه ایجاد شده و با تاثیر برخورد کرتاسه بلوک برمه، یک قطعه گادوانا و بعداً با صفحه هند دگرگون شده است. رسوبات آبرفتی اطراف محل معدن حاوی کانی‌های مشخصه مرمرها و پگماتیت‌های اطراف مانند روبی، سافایر، اسپینل قرمز، پیریت، مون‌استون‌آبی (الیگوکلاز)، زیرکن‌های قرمز و قهوه‌ای و بلورهای بزرگ تورمالین سیاه است.
خصوصیات نوری: پینیت دارای ساختار کریستالی هگزاگونال است که در کریستال‌های منشوری و کشیده با وجوه و لبه‌های کاملاً مشخص به وجود می‌آید. این خصوصیات نوری به آن امکان می‌دهد که به عنوان سنگهای قیمتی به کار رود و زیبایی خاصی داشته باشد.
تشخیص سنگ پینیت: برای تشخیص پینیت از دیگر گوهرها، ویژگی‌های مانند وزن مخصوص، ضریب شکست، و طیف انکسار دوگانه آن بسیار مهم هستند. این خصوصیات می‌توانند آن را از سنگهای دیگر نظیر آلماندین، اسپسارتیت‌ها و یاقوت‌ها تمایز دهند. همچنین، فلورسانس آن تحت نور ماوراء بنفش (UV) نیز ممکن است کمک کند.
ساختار و ترکیب شیمیایی: ساختار کریستالی پینیت هگزاگونال است و ترکیب شیمیایی آن معمولاً به صورت CaZrAl9(BO3)3O15OH نشان داده می‌شود. وجود عناصر مانند زیرکونیوم، کلسیم، آلومینیوم، بورات، اکسیژن و کلر به خصوصیت‌های فیزیکی و نوری متمایز آن افزوده است.
پینیت در جواهرات: سختی استثنایی پینیت (8 در مقیاس Mohs) آن را برای استفاده در جواهرات مناسب می‌سازد. جلا و درخشش شیشه‌ای آن به افزایش جذابیت و کیفیت گوهر کمک می‌کند. این گوهر به دلیل پلئوکروییسم قوی خود، زمانی که از زوایای مختلف مشاهده می‌شود، رنگهای متعددی را به نمایش می‌گذارد.
تاریخچه کشف و نامگذاری: پینیت به دلیل کشف تصادفی در اوایل دهه 1950 توسط گوهرشناس بریتانیایی آرتور چارلز دیوی پین شناخته شد. نام “پینیت” به افتخار ویکتور اف. اندرسون، کانی‌شناس و کریستالوگرافیستی که ویژگی‌های خاص این کانی را تایید کرد، اختصاص یافت.
اهمیت کلکسیونی و جواهراتی: پینیت به دلیل ندرت و منحصربه‌فرد بودنش از جمله گوهرهای محبوب کلکسیونرها و علاقه‌مندان به جواهرات است. به دلیل کمیاب بودن و ویژگی‌های منحصر به فرد، پینیت به یکی از گوهرهای ارزشمند و خاص جهان تبدیل شده است.
تشکیل پینیت در زمین: پینیت عمدتاً در رسوبات آبرفتی یافت می‌شود، که معمولاً به عنوان تجمعات رسوبی کانی‌ها و سنگ‌ها توسط آب منتقل می‌شوند. این کانی به طور اصلی در میانمار (برمه) کشف شد و ارتباط نزدیکی با خصوصیات زمین‌شناسی منحصربه‌فرد در این منطقه دارد.
شرایط زمین‌شناسی: پینیت در مناطقی با شرایط زمین‌شناسی خاص، به‌خصوص در برهمکنش عناصر و ترکیبات مختلف در طی دوره‌های زمانی طولانی تشکیل می‌شود. این کانی عمدتاً در توده‌های سنگریزه یا رسوبات رودخانه‌ها یافت می‌شود، به خصوص در نهشته‌های ثانویه که حاوی غلظت بالای کانی‌های سنگین در رسوبات آبرفتی هستند.
منطقه موگوک: منطقه موگوک در میانمار، جایی است که به عنوان “دره یاقوت سرخ و سافایر” شناخته می‌شود و اصلی‌ترین مکان کشف پینیت است. منطقه موگوک، از جمله Ongaing، Kyauk-Pyat-Thet و Namyazeik، به عنوان مراکز تولید پینیت با کیفیت گوهری معروف هستند.
کمیابی و ارزش: پینیت به دلیل کمیابی و خصوصیات زیبایی‌اش از جمله گوهرهای با ارزشی است که به ندرت یافت می‌شود. این کانی تنها در چند منطقه محدود یافت می‌شود، به ویژه در میانمار، که این کمبود منابع به نادر بودن آن کمک می‌کند.
چالش‌های تراش: پینیت با ویژگی‌هایی نظیر سختی 8 در مقیاس Mohs و رنگهای جذاب، جواهرات زیبا تولید می‌کند. اما چالش اصلی در تراش آن مختصر بوده و حتی در کیفیت گوهری آن، معمولاً با ترک‌ها و ناپاکی‌های شدید مواجه می‌شود. تراش پینیت به صورت فست‌تر و با اندازه‌های کوچکتر انجام می‌شود تا درخشندگی آن حفظ شود.
