تشخیص سنگهای ارزشمند در طبیعت اغلب به عنوان کاوش معدنی مطرح می‌شود و از تکنیک‌های مختلفی برای انجام آن استفاده می‌شود. در ادامه، به برخی از روش‌های معمول برای تشخیص سنگهای ارزشمند اشاره خواهیم کرد:
جستجوی دستی و تجربی:
این روش بر اساس دانش و تجربه افراد کاوشگر و طلاشناسان انجام می‌شود. آنها با مشاهده نمونه‌های سنگ‌ها و اعتماد به تجربیات خود توانایی تشخیص سنگهای ارزشمند را دارند. این روش به طور معمول در مراحل اولیه کاوش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تکنیک‌های ژئوفیزیکی:
تکنیک‌هایی مانند زمین‌شناسی مهندسی، اندازه‌گیری میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی، و ردیابی طیفی از پرتوهای گاما و اشعه X می‌توانند به شناسایی تشکیلات معدنی کمک کنند.
شناخت سنگهای قیمتی با کمک چراغ قوه روشی اولیه در تشخیص سنگ های قیمتی اصل است. نور ماورا بنفش که برای چشم ها قابل رویت نیست. با طول موج پایین که مضر نباشد، در چراغ قوه استفاده می شود. با تاباندن چراغ قوه روی سنگ ها، سنگ مقداری نور را به خود جذب می نماید و در یک لحظه مقدار کمی نور را با طول موج های مختلف آزاد می کند. این پدیده کاملا با چشم قابل دیدن است .
تکنیک‌های چشمی و اپتیکی:
استفاده از دوربین‌ها، میکروسکوپ‌ها، و تجهیزات آنالیز طیفی می‌تواند برای تشخیص و شناسایی مواد معدنی در سنگ‌ها مفید باشد.
تحقیقات زمین‌شناسی:
زمین‌شناسان به بررسی ساختارهای زمینی و ترکیبات سنگ‌ها می‌پردازند و می‌توانند سنگهای ارزشمند را تشخیص دهند.
تکنیک‌های نمونه‌برداری:
برداشت نمونه‌های کوچک از طبقات سنگ‌ها و انجام آزمایش‌های مختلف بر روی آنها می‌تواند به شناسایی مواد ارزشمند کمک کند.
استفاده از دستگاه‌های آزمایشگاهی:
دستگاه‌های آزمایشگاهی مانند طیف‌سنجی ماسه‌شناسی و دیگر روش‌های آزمایشگاهی می‌توانند ترکیبات سنگ‌ها را تحلیل کرده و مواد ارزشمند را شناسایی کنند.
استفاده از تکنولوژی مدرن:
تکنولوژی‌های نوین مانند تصاویر ماهواره‌ای و سنسورهای پیشرفته از جمله ابزارهایی هستند که در تشخیص سنگهای ارزشمند موثر هستند.
پژوهش‌های علمی و شناسایی عناصر:
پژوهشگران علمی با استفاده از دستگاه‌های پیشرفته می‌توانند عناصر معدنی را در نمونه‌های سنگ تشخیص دهند و آنها را مورد ارزیابی قرار دهند.
ترکیبی از این روش‌ها و استفاده از تجربیات متخصصان معدنی و زمین‌شناسی می‌تواند به تشخیص و شناسایی سنگهای ارزشمند در طبیعت کمک کند. اطلاعات زمین‌شناسی و تکنولوژی‌های پیشرفته در این زمینه نقش مهمی ایفا می‌کنند. روش حرفه ای و اصلی در شناخت سنگهای قیمتی، استفاده از دستگاه تشخیص سنگ های قیمتی است. این دستگاه ها به طور حرفه ای و دقیق مشخص می کنند که هر سنگ چه ویژگی های دارد و توانایی تشخیص سنگ های نیمه قیمتی را از قیمتی را نیز دارد. چرا که بسیاری از کانی ها از لحاظ ظاهری و حتی زمانی که کریستال آن ها برش می خورد ممکن است شبیه به هم باشد. اما، به کمک این دستگاه ها همه ویژگی ها به درستی تشخیص داده می شود.
قیمت گذاری سنگ های ارزشمند :
قیمت سنگ های قیمتی با توجه به نوع آن ها متفاوت می باشد. به عنوان مثال، یکی از گران قیمت ترین سنگ ها، الماس آبی می باشد، که در دنیا به تعداد محدودی نیز یافت می شود. یا به طور مثال، مروارید نیز عنوان اولین و تنها ترین سنگ قیمتی که از بدن جاندار تهیه می شود هم قیمت بلایی داشته. اما، در تعیین قیمت سنگ های عوامل مختلفی موثر می باشند :
کمیاب بودن سنگ :
کمیاب بودن یک سنگ به طور یقین تاثیر بسیار زیادی روی قیمت سنگ خواهد داشت. به طور مثال، سنگ های قیمتی که یافتن آن ها دشوار است و کیفیت بالایی دارند نسبت به سنگ های در دسترس گران قیمت تر هستند.
کیفیت
سنگ های قیمتی بر اساس رنگ، شفافیت، نوع برش و وزن و… دسته بندی می شوند. کیفیت بالاتر هر سنگ به همراه رنگ، شفافیت و نوع برش خاص آن روی قیمت سنگ تاثیر گذار مستقیم دارد .
اندازه
اندازه یک سنگ قیمتی نیز تاثیر زیادی روی قیمت گذاری این سنگ ها دارد. سنگ های قیمتی با اندازه بزرگتر که در عین حال کیفیت بالایی دارند و کمیاب هستند نیز ارزش بیشتری دارند .
نوع سنگ قیمتی
سنگ های قیمتی مختلف، قیمت های مختلفی نیز دارند. سنگ های قیمتی همچون الماس، یاقوت سرخ، زمرد و یاقوت کبود گران قیمت تر از سنگ های نیمه قیمتی مانند آمیتیس، یاقوت گارنت یا پریدوت هستند .
منشا و اصالت
میزان اصالت و اینکه آن سنگ از کجا استخراج شده، بر قیمت سنگ تاثیر گذار می باشد .
